Η λίμνη των κύκνων

Το Βαλς των κύκνων από τη δεύτερη πράξη του μπαλέτου.

Η λίμνη των κύκνων (ρωσικά: Лебединое Озеро - Λεμπεντινόγιε οζέρο) είναι τίτλος παράστασης μπαλέτου, γραμμένης σε τέσσερις πράξεις. Τη μουσική της παράστασης έγραψε ο Ρώσος συνθέτης Πιότρ Τσαϊκόφσκι τη διετία 1875 - 1876, ενώ η ιστορία της βασίζεται σε ρωσικά λαϊκά παραμύθια καθώς και σε έναν αρχαίο γερμανικό μύθο. Η πρωτότυπη χορογραφία ανήκει στον Julius Reisinger.

Η ιστορία

Το παραμύθι αφηγείται τις αισθηματικές περιπέτειες ενός νέου πρίγκιπα και μιας όμορφης κοπέλας, την οποία ένας κακόβουλος μάγος μεταμορφώνει σε λευκό κύκνο.
Η πριγκίπισσα Οντέτ και οι φίλες της περνούν τη ζωή τους παγιδευμένες στη μορφή του κύκνου από τότε που τις μάγεψε ο κακός μάγος Ρόθμπαρτ. Τα μάγια μπορεί να λύσει μόνο ο έρωτας, ο οποίος έρχεται με την όψη του ωραίου πρίγκιπα Ζίγκφριντ, που ορκίζεται να σώσει την Οντέτ. Ο Ρόθμπαρτ αποπειράται να τον ξεγελάσει και να τον παντρέψει με την κόρη του Οντίλ, το μαύρο κύκνο, που μοιάζει εκπληκτικά με την Οντέτ.
Ο Ζίγκφριντ σύντομα γλιτώνει από την παγίδα του μάγου, παίρνει στην αγκαλιά του την αγαπημένη του και πετούν μαζί για τον ουρανό. Καθώς όμως δεν υπάρχει συγκεκριμένο κείμενο, υπάρχει και ένα δεύτερο τέλος, που θέλει τους δύο ερωτευμένους να πεθαίνουν.

Η παράσταση

Η πρεμιέρα της παράστασης δόθηκε στο θέατρο Μπολσόι της Μόσχας, στις 20 Φεβρουαρίου 1877 και στέφθηκε από αποτυχία. Αρκετά χρόνια αργότερα όμως, και συγκεκριμένα στο θέατρο Μαριίνσκι της Αγίας Πετρούπολης στις 15 Ιανουαρίου 1895 (ένα χρόνο μετά το θάνατο του Τσαϊκόφσκι) με νέα χορογραφία τη φορά αυτή από τους Μάριους Πέτιπα και Λεβ Ιβάνωφ, η παράσταση γνωρίζει την αποθέωση.
Για πρώτη φορά εκτός Ρωσίας ανέβηκε στο Λονδίνο το 1911. Από τότε έχουν γίνει χιλιάδες παραστάσεις σε όλο τον κόσμο, πολλές από τις οποίες είναι διασκευασμένες σύμφωνα με την εκδοχή του εκάστοτε χορογράφου. Τα τελευταία χρόνια ανεβαίνει και με τη μορφή μπαλέτου στον πάγο.
Ανάμεσα στους χορευτές και τις χορεύτριες που κατά καιρούς ενσάρκωσαν τους κύριους ρόλους της παράστασης, υπήρξαν μεταξύ άλλων οι Βλάσλαβ Νιζίνσκι, Ρούντολφ Νουρέγιεφ, Μαργκότ Φοντέιν, Ταμάρα Τουμάνοβα, Ουλιάνα Λοπάτκινα, Φρέντερικ Άστον κλπ.
Σήμερα η Λίμνη των κύκνων θεωρείται ένα από τα καλύτερα μπαλέτα όλων των εποχών. Κι αυτό, γιατί ενσαρκώνει όσο κανένα άλλο όλη τη γκάμα των ανθρώπινων συναισθημάτων, από την ελπίδα μέχρι την απόγνωση, από τον τρόμο μέχρι την τρυφερότητα, από τη μελαγχολία μέχρι την έκσταση.

ΚΛΑΣΙΚΟΣ ΧΟΡΟΣ!ΜΠΑΛΕΤΟ

Το μπαλέτο (ή μπαλλέτο, αλλά και κλασικός χορός) είναι είδος χορού, με καταγωγή από την Ιταλία του 15ου αιώνα, το οποίο αργότερα εξελίχθηκε στη σκηνική του μορφή, κυρίως στη Γαλλία και τη Ρωσία. Στην πρώιμη μορφή του απουσίαζε η χρήση σκηνικών και λάμβανε χώρα σε μεγάλες αίθουσες συναθροίσεων, όπου οι θεατές καταλάμβαναν τις θέσεις μπροστά και εκατέροθεν της σκηνής. Έκτοτε έχει εξελιχθεί σε είδος χορού υψηλών τεχνικών απαιτήσεων, με δική του ορολογία και δομική σύσταση. Η μουσική συνοδεία είναι κατά κύριο λόγο από το ρεπερτόριο της κλασικής μουσικής, ενώ πολλοί συνθέτες έχουν γράψει μουσική ειδικά γι' αυτόν τον σκοπό. Το μπαλέτο διδάσκεται σε σχολές ανά τον κόσμο, σε καθεμία από τις οποίες εναποτίθενται στοιχεία του πολιτισμού και της ιδιοσυγκρασίας του κάθε λαού. Ο χορός αυτός καθεαυτός καθορίζεται στα βήματα και τις κινήσεις του, ως μέρος μιας διεργασίας που ονομάζεται χορογραφία, η οποία με τη σειρά της εκτελείται από επαγγελματίες του χώρου και περιλαμβάνει άλλες μορφές καλλιτεχνικής έκφρασης, όπως την ηθοποιία και τη μιμητική. Θεωρείται μία από τις πλέον υψηλόβαθμες τέχνες, που απαιτεί πολυετή εξάσκηση ώστε να φτάσει κανείς σε επαγγελματικό επίπεδο. Η πιο γνωστή και δημοφιλής απόχρωση του μπαλέτου είναι αυτή που αναπτύχθηκε την εποχή του Ρομαντισμού (το λεγόμενο Ballet blanc =λευκό μπαλέτο), κατά την οποία το βάρος πίπτει στην κορυφαία του χορού (τη λεγόμενη πρίμα μπαλαρίνα), που ως πρωταγωνιστικός ρόλος αποκλείει την ανάδειξη σχεδόν όλων των άλλων· καλείται να εκτελέσει δύσκολες τεχνικές, που περιλαμβάνουν κατακόρυφη κίνηση στηριζόμενη στα δάκτυλα του ποδιού (en pointe), πιρουέτες και λοιπές ακροβατικές κινήσεις δεξιοτεχνίας, ενώ έχει καθιερωθεί η ένδυσή της με τη λεγόμενη γαλλική τουτού (κοντό φόρεμα από λευκό τούλι που αφήνει εκτεθειμένους τους μηρούς και επιτρέπει έτσι την ελευθερία κινήσεων). Η εξέλιξη του μπαλέτου περιλαμβάνει τα είδη του εξπρεσιονιστικού και νεοκλασικού μπαλέτου, αλλά και στοιχεία του σύγχρονου χορού.

Το κλασικό μπαλέτο θεωρείται ως το πλέον δομημένο από τα είδη μπαλέτου, καθώς έχει ως βάση τις παραδοσιακές χορευτικές τεχνικές. Οι παραλλαγές του έχουν καθοριστεί μέσα από διάφορες σχολές, όπως τη Γαλλική Σχολή, τη Δανέζικη Σχολή Bournonville, την Ιταλική Σχολή και τη Ρωσική Σχολή· τα βασικά στοιχεία αμφότερων των δύο τελευταίων εκφράζονται εν πολλοίς στη διδακτική μεθοδολογία του Ιταλού χορογράφου και θεωρητικού Κάρλο Μπλάσις. Πλάι στις δύο κυριότερες Σχολές, τη Γαλλική και τη Ρωσική, αξιομνημόνευτες θεωρούνται η Σχολή Balanchine της Νέας Υόρκης και στην Αγγλία η Βασιλική Ακαδημία Χορού και το Βασιλικό Μπαλέτο, που βασίζονται στη μέθοδο Cecchetti. Οι δε πρώτες πουέντ ήταν στην πραγματικότητα παπούτσια χορού (κοινώς λεγόμενες και μπαλαρίνες) με ενισχυμένη μύτη, ώστε η μπαλαρίνα να μπορεί να σταθεί στα ακροδάκτυλα, δίνοντας την εντύπωση ότι αιωρείται.
Σήμερα, υπάρχουν τρία διαφορετικά είδη παπούτσια για το μπαλέτο. Το πρώτο είναι οι κλασσικές μπαλαρίνες όπου είναι απαραίτητες για όλες τις μπαλαρίνες. Στη συνέχεια είναι τα καρακτέρ (charactères) όπου συνήθως τα φορούν οι μπαλαρίνες οι οποίες συμπλήρωσαν τα πρώτα έτη διδασκαλίας και τέλος, είναι τα πουέντ (Pointe) που συνήθως χρησιμοποιούνται σε υψηλότερο επίπεδο διδασκαλίας.

Ορισμένοι βασικοί κανόνες του κλασικού μπαλέτου:

• Η ποζισιόν (θέση) πλιέ (plié) χρησιμοποιείται σε όλες σχεδόν τις ασκήσεις.
• Όταν τα πόδια δεν πατούν στο έδαφος, είναι πάντα τεντωμένα στις μύτες.
• Όταν το πόδι δεν είναι λυγισμένο, πρέπει να είναι εντελώς τεντωμένο.
• Ζωτικής σημασίας είναι η στάση του σώματος, η ευθυγράμμιση και η τοποθέτηση.
• Ο πλήρης έλεγχος των κινήσεων ολόκληρου του σώματος.

ΕΙΚΟΝΕΣ

ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΧΟΡΟΣ!

Ο σύγχρονος χορός στηρίζεται στις βασικές γνώσεις-τεχνική του κλασικού χορού και προχωράει πέρα από αυτές. Τα παιδιά μαθαίνουν να χρησιμοποιούν το βάρος τους, μαθαίνουν να χρησιμοποιούν το πάτωμα καθώς συνειδητοποιούν ότι μπορούν να κάνουν πολλά διαφορετικά πράγματα με αυτό, χρησιμοποιώντας όλα τα επίπεδα του χώρου.Αναπτύσσει την μουσικότητα, καθώς χρησιμοποιούνται διαφορετικοί ρυθμοί.
Βασίζεται στην ελευθερία των κινήσεων και στις φυσιολογικές στάσεις του σώματος, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι δεν είναι εξίσου απαιτητικό στην τεχνική του όπως και ο κλασσικός χορός.

ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΧΟΡΟΣ!!

Ο χορός είναι μορφή καλλιτεχνικής και αθλητικής έκφρασης η οποία γενικά αναφέρεται στην κίνηση του σώματος, συνήθως ρυθμική και σύμφωνη με τη μουσική.

 Η ιστορία του σύγχρονου χορού ξεκίνησε στην Αμερική στα τέλη του 1920 ως μία μορφή αντίδρασης στις αυστηρές δομές του μπαλέτου.

Η γυναίκα που έθεσε τα θεμέλια του σύγχρονο χορού θεωρείται από πολλούς ότι ήταν η Isadora Duncan. Η Duncan απέρριψε τους κανόνες που επέβαλλε το μπαλέτο στην τεχνική εκτέλεση των βημάτων, στην ενδυμασία και στο στήσιμο των χορευτών, θεωρώντας ότι έρχονταν σε αντίθεση με την ανθρώπινη φύση. Έχοντας αρκετούς υποστηρικτές, ίδρυσε την δική της σχολή χορού στην οποία δίδασκε η ίδια ενθαρρύνοντας τους μαθητές της να χρησιμοποιούν τον χορό ως μέσο έκφρασης και ελευθερίας.

Το μπαλέτο του 19ου αιώνα είχε αρχίσει να χάνει την προηγούμενη λάμψη του, έτσι πολλές χορεύτριες ακολούθησαν τα βήματα της Isadora απορρίπτοντας το κλασσικό μπαλέτο και υιοθετώντας τον σύγχρονο χορό. Μερικές από τις πιο σημαντικές χορεύτριες που επηρέασαν την εξέλιξη του σύγχρονου ήταν η Helen Tamiris, και η Martha Graham.

Η Helen Tamiris υπήρξε χορεύτρια του Metropolitan Opera Ballet, αλλά στράφηκε στον σύγχρονο όταν γνώρισε την μέθοδο της Duncan. Η ίδια πίστευε ότι κάθε χορευτής πρέπει να χρησιμοποιεί τα δικά του εκφραστικά μέσα στον χορό και γι' αυτό δεν ανέπτυξε κάποιο προσωπικό στιλ ή τεχνική.

Η Martha Graham η οποία δημιούργησε την δική της γλώσσα σώματος για να εκφράσει το πάθος, την οργή και την ανθρώπινη ευτυχία. Στήριξε τον χορό της στις φυσικές κινήσεις του σώματος, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην σύσπαση και την χαλάρωση των μυών, με αποτέλεσμα οι κινήσεις της να είναι κοφτές και δυναμικές.

Από το 1980 και μετά ο σύγχρονος χορός δέχτηκε επιρροές από την κουλτούρα της Λατινικής Αμερικής και της Ευρώπης και εξελίχθηκε σε θεατρικό στιλ που επηρέασε και άλλα είδη χορού, όπως το μπαλέτο και τους ballroom χορούς.

Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι ο χορός είναι δώρο των θεών προς τον άνθρωπο. Αφοσιωμένοι πιστά στην ιδέα ότι ο χορός ομορφαίνει την ζωή όλων μας και μας κάνει καλύτερους, αγωνιζόμαστε συνεχώς για την διάδοσή του.
Η ιστoσελίδα "pro-dance", με εντελώς δωρεάν και χωρίς διαφημίσεις παροχές, προσπαθεί καθημερινά να προσφέρει χρήσιμα για τον χορό πράγματα, κάνοντας τον χορό προσιτό ακόμα και σε αυτούς που δεν έχουν χρήματα για να ασχοληθούν με τον χορό ή κάποιο πρόβλημα τους κρατάει μακριά από αυτόν.